woensdag 14 juli 2010

De Nabeschouwing 2009-2010



Ja, 2009-2010 zit erop. Het laatste fluitsignaal. Einde seizoen. Resultaat: mijn best gedocumenteerde voetbalseizoen ooit. In de voorbeschouwing sprak ik over het hervinden van plezier in voetbal. Dat is natuurlijk wel gebeurd met die wereldbeker op zak (toch leuk dat ik dat meteen als specifiek Spaans doel noemde), al moet ik zeggen dat ik nog steeds niet helemaal de omvang ervan realiseer, ik geloof het wel maar ergens kan ik er nog niet bij, zal het pas na maanden bezinken (al vermoed ik dat er iets is "opgelost" wat me sinds mijn kindertijd ontzettend nerveus maakte, ik zat als tiener letterlijk met trillende benen bij het begin van wedstrijden van het Spaanse elftal, iets wat later gelukkig is getransformeerd naar een meer afstandelijk, mentale houding, gevuld met angsten, mythologie, neuroses.)

Maar het schrijven zelf was wat het voetbal met plezier injecteerde. Voetbal zelf is vaak immers doodsaai, over voetbal schrijven/spreken is dat op een of andere manier nooit. Ik had natuurlijk het geluk dat 2009-2010 een razend interessant seizoen was, met een hele spannende Nederlandse competitie, een intrigerende Spaanse competitie, met een opkomende strategisch/filosofische twist die de komende jaren verder zal worden uitgewerkt (Inter vs. Barça) en een plezierig WK waar mijn favoriet niet saai iedereen met 3-0 oprolde maar het zichzelf heel moeilijk maakte zodat ik me over allerlei details kon opwinden.

Ik had me heel erg verheugd om, in een net zo slecht geacteerde huilbui als Carlos Arias Navarro bij de aankondiging van de dood van Franco, te kunnen zeggen: "Españoles, Raúl ha muerto!" Maar het mocht, snel nog even As checken, niet zo zijn (al ligt hij nu toch echt op "sterven"...nee, echt!) Maar misschien is het wel goed zo, een open einde, zodat ik de leegte niet schrijvend hoef op te vullen. "Jullie gaan hem nog missen," hoor ik wel eens. Wellicht, maar samen met het wereldkampioenschap zijn we daardoor straks in een nieuwe wereld gestapt. Een wereld met minder neuroses, minder geesten, minder propaganda, minder zwarte legendes. Het lijkt zowaar de saaiheid van de utopie. Daar ben ik over het algemeen wel bang voor: dat het seizoen 2010-2011 oninteressant wordt. Om die dreiging te bestrijden moet ik dan maar een list verzinnen.

HET EINDE VAN HET BLOG

maandag 12 juli 2010

Spanje - Nederland 1-0

Hèhè...ik kan het nog niet helemaal geloven maar inderdaad Spanje wereldkampioen. Een moment van glorie voor het Spaanse voetbal waar lang naar toe is gewerkt maar uiteindelijk ook een overwinning voor het voetbal zelf. Spanje bezit eindelijk een voetbalidentiteit gebaseerd op techniek, aanval, collectief en sportiviteit waarmee zelfs een dictatuur voor de komende jaren kan worden opgelegd.

De wedstrijd zelf was helaas slechter dan verwacht, alhoewel finales zelden mooi voetbal laten zien. En de schuld ligt hoofdzakelijk bij Nederland. En gisteren schreef ik nog -naiëf- dat veldslagen een ding uit het verleden leken. Wellicht was het beter geweest als Villa of Ramos een van de vroege kansen had gescoord zodat Oranje gedwongen was om te gaan voetballen en dan hadden we een mooie finale gezien, misschien zelfs een finale die Nederland had kunnen winnen, of ten minste met opgeheven hoofd verliezen. Wat gisteren echter heeft plaatsgevonden is het definitieve failliet van de Hollandse School. Een afgang waar jaren van aanvallend en mooi voetbal tegenover moeten gaan staan om te doen vergeten. De twee hoofdschuldigen zijn natuurlijk allereerst Nigel De Jong, die uit principe nooit meer voor Oranje zou moeten uitkomen. Zijn karatetrap op Xabi Alonso was buiten proporties, onprofessioneel en buitengewoon gevaarlijk. Ten tweede Mark Van Bommel die dit toernooi en met de finale als zijn duistere meesterwerk naam heeft gemaakt als de grootste anti-voetballer ooit naast illustere schoppers als Nobby Stiles en Alberto Tarantini. Zijn populariteit onder Nederlandse voetballiefhebbers spreekt boekdelen over een algemene vulgariteit die Nederland teistert. Hij is een tumor die eerst moet worden weggebrand voordat ik ooit nog een wedstrijd van Oranje zal zien. Gelukkig scoorde de man die hij moest dekken en uit de wedstrijd probeerde te schoppen en sarren de winnende treffer. Gerechtigheid.

Nederland doet er dan ook het beste aan om te stoppen met miepen over de scheidsrechter (met negen man aan de tweede helft beginnen en met 4-0 verliezen was een normale gang van zaken geweest) en eens serieus te bestuderen hoe verder met het Nederlandse voetbal. Wat is de stijl die het wil uitdragen, hoe kan de algehele structuur van het voetbal worden verbeterd? Mij lijkt dat Van Marwijk daar niet de geschikte verantwoordelijke voor kan en mag zijn.

Gevoelig type dat ik ben, was ik zo teleurgesteld in de wedstrijd zelf, dat de overwinning van Spanje me minder euforisch maakte dan ik had verwacht. Het voelde niet zoals 2008, wat misschien ook een grotere bevrijding was. Maar ik denk ook dat Spanje geen uitmuntend WK heeft gespeeld. Ze zijn echter de terechte winnaar en ze hebben genoeg mooi voetbal laten zien. Ze hebben zelfs twee "statistieken" gebroken, die van het Europese elftal dat nooit buiten Europa wereldkampioen wordt en die van wereldkampioen worden ondanks het verliezen van de eerste groepswedstrijd. Het is een Spanje dat niet alleen mooi kan voetballen maar ook karakter toont, zich niet laat intimideren en nooit onder de indruk lijkt van "spoken uit het verleden" of ongeluk. Een elftal om te koesteren en hopelijk met de wereldbeker op zak weer toekomt aan het maken van nog meer meesterwerken.

VIVA ESPAÑA!!! LANG LEVE HET VOETBAL!!!

zondag 11 juli 2010

Lang geleden...in 1978



Een laatste scan uit De Historie van het Wereldkampioenschap 1930-1978. Dit keer met het plaatje dat me als kind het meest bezighield (samen met het in 1962 gebroken scheenbeen van de Rus Dubinski waaraan hij volgens de tekst zou overlijden, vandaag eindelijk eens gecheckt en inderdaad in 1969 overleed hij aan kanker veroorzaakt door de blessure!) Maar terug naar 1978: "We overwinnen of sterven!" Nu denk ik: fascistoïde bluf, maar als kind kon ik vaak wegpeinzen met de gedachte: "belofte is belofte, dus als Rensenbrink had gescoord hadden die spelers moeten sterven." Gevolgd door de vraag hoe dat dan zou gebeuren. Zelfmoord? Verscheurd worden door een woedende massa? Ergens in het stadion door soldaten neergemaaid worden? Het zijn van die dingen waar een 11-jarige mee worstelt.

Gelukkig is de kans op zo'n veldslag als die finale vanavond minimaal. Je zou bijna gaan denken dat het voetbal er zowaar op is vooruit gegaan.

Heeft de underdog een kans?

Hoe onvermijdelijk is het dat de favoriet de finale van een WK ook daadwerkelijk wint?

De verrassingen zijn volgens mij geweest:

1950: Uruguay wint van Brazilië (al was dat geen echte finale maar wel de Moeder aller Verrassingen)
1954: West-Duitsland wint van Hongarije
1974: West-Duitsland wint van Nederland

Drie van de achttien keer.

Realiseer me opeens dat bij verlies Nederland nog steeds niet de opperverliezer van WK-finales is. Dat blijf sowieso Duitsland (4x in 1966, 1982, 1986, 2002) maar wel met compensatie van drie kampioenschappen.

zaterdag 10 juli 2010

"Maar voor wie ben jij nou zondag?"

Ik kan sowieso niet verliezen. Een ongelofelijke luxe voor een WK-finale. Maar ik heb wel een lichte voorkeur waarbij ik hink op een aantal gedachten:

- De "oeuvreprijs voor Oranje" gedachte is zeer aantrekkelijk. Met dank aan een comment op The Guardian: "Holland winning in 2010 would be like Scorsese winning his Oscar for 'The Departed'. Not his best, but makes up for the glory years of the 70s."
- De charme van de padvindersgroep op een missie, met een sadist, een verwend jong wat eigenlijk niets kan, een stoere jongen van eenvoudige komaf, een druktemaker, wat rustige slungels, etc. Het perfecte jongensboekavontuur.
- Maar nog een paar populistische verwijzingen naar Alva, Philips II, dierenmishandelaars in de kranten en ik hoop dat Oranje met 3-0 wordt vernederd.

De lichte voorkeur is voor Spanje, heel eenvoudig omdat ik van mooi voetbal houdt. Nationalistische ongein interesseert me totaal niet, esthetiek is waar het om draait. In die zin kan Spanje de eerst WK-winnaar zijn sinds Brazilië '70 waarvan je kan zeggen "het voetbal zelf wint." Als bonus kan Spanje zichzelf definitief bevrijden van de geesten uit het verleden (Nederland had daar gewoon Duitsland voor nodig) waardoor ik bovendien voor de rest van mijn leven heel relaxed naar wedstrijden van Spanje kan kijken.

p.s. Een vreemd gevoel dat deze finale oproept is dat Spanje het niet zoveel schelen dat ze tegen Nederland spelen. Een tegenstander zonder "spectrale lading", zoals Frankrijk waar Spanje vrijwel altijd van verliest of Brazilië, gewoonweg vanwege dat aura. Politiek-historisch onzin is Spanje gelukkig niet gevoelig voor. Alhoewel, naar binnen toe kan een WK-winst het failliet inluiden van het toch al wankelende Catalaanse en Baskische regionalisme.

woensdag 7 juli 2010

Spanje - Duitsland 1-0: De Ontdekking van een Nieuwe Wereld


Ik ben nog licht euforisch, het ware besef moet nog neerdalen. Maar daar was het dan: de utopie van het voetbal. Gespeeld door twee ploegen. Meer dan twintig minuten zonder overtreding. Een wedstrijd zonder gele kaarten. Puur voetbal. Waarschijnlijk zullen we voorlopig niet meer zo'n wedstrijd zien. Spanje wil sowieso voetballen maar een van de dingen die Joachim Löw zo sympathiek maakt is zijn idee dat overtredingen onnodige fouten zijn. En toch dacht ik vanavond: is dat tegen dit Spanje een naïeve droom? Wellicht niet, omdat Spanje ook van cynische schoppers wint. Ik denk eerder dat twee zaken de toon zette van de wedstrijd: Duitsland begon bedeesd in plaats van met hun gevreesde Blitzkriegcounters; Spanje won al snel de strijd op het middenveld dankzij een werkelijk fenomenale Busquets en Xabi Alonso. Er zijn nog allerlei details om te analyseren, spelers die geëerd moeten worden maar deze halve finale was vooral negatie van het populaire maar uiteindelijke even vervelende als bange idee dat je met met "mooi voetbal geen toernooien wint." In die zin zou ik als een socialist aan de vooravond van de Eerste Wereldoorlog moeten vragen dat men de nationale gevoelens opzij zet en als voetballiefhebber kiest voor het ware voetbal. Spanje 2010 = inderdaad Brazilië/Frankrijk 1982.

Op zijn Duits

Ik tast in het duister over vanavond. Kan van alles gebeuren en veel hangt er vanaf hoe de teams van start gaan. Ik neig naar pessimisme maar Spanje doet het de laatste decennia helemaal niet slecht tegen Duitsland. Hoe zou dat komen? Omdat Spanje geen oorlogstrauma's heeft in die richting en juist meer vanuit een zekere bewondering voor de Duitser opereert?

In ieder geval is de onderlinge wedstrijd van het EK 1984 een van de mooiste voetbalherinneringen die ik heb. Tegen een Duitsland op zijn allervervelendst (Rummenige, Schumacher) op zijn Duits in de laatste minuut winnen dankzij de legendarische kopbal van Maceda.



Als laatste een vreemde gedachte die mij al een paar dagen bezighoudt: als dit een Barça - Bayern zou zijn (de hofleveranciers van beide teams) zou er totaal geen spanning vooraf zijn, de wedstrijd zou na een helft afgelopen zijn. Goed, Bayern is iets minder aanwezig in het Duitse elftal maar toch waarom Spanje niet op zijn Barça's gewoon gaat blijft voer voor discussie.